IB (International Baccalaureate) Programı Nedir?

ULUSLARARASI BAKALORYA (IB) NEDİR?

Uluslararası Bakalorya Organizasyonu; ilk kez, İsviçre´nin Cenevre kentinde, 1968’de ticari olmayan bir kurum olarak kuruldu. O günden bu yana tüm dünyada kabul edilen en yetkin, en akılcı, en işlevsel eğitim programıdır. Kuruluş amacı; lise ya da üniversite eğitimini kendi ülkesi dışında başka bir ülkede sürdüren öğrencilerin okudukları müfredat programının ortak ve evrensel bir çerçeve dahilinde yürütülmesidir.

Uluslararası Bakalorya (IB) Programı 16-19 yaş arası öğrenciler için hazırlanmış, geniş kapsamlı, üniversite öncesi iki yıllık bir programdır. Bu programı seçen yüksek motivasyonlu lise öğrencileri bitirme sınavları sonunda uluslararası geçerliliği olan IB Diploması’nı alırlar. Türkiye’de üniversiteye giriş öncesi akademik alanlaşma dikkate alınarak IB programı MEB gerekliliklerine uygun bir biçimde hazırlanmıştır.

Liselerin 10. sınıfında öğrenciler bu diplomaya hazırlık yılını okumaktadırlar. Bu yıla Pre-IB yılı denir. Meslek seçimlerine göre belirleyecekleri dersler yönünde IB programı için alıştırma yılıdır.

IB Avantajları nelerdir?

Yaklaşık 100 ülkede bini aşkın üniversite IB diplomasını kabul etmektedir. IB diploması sahibi öğrencilere ülkemizde birçok vakıf üniversitesi ve özel üniversite; IB diploma notuna göre değişken oranlarda başarı ve yüksek başarı bursu vermekte, yatay geçiş hakkı tanımakta ve bazı derslerden muafiyet sağlamaktadır.

• MEB diploması yanında uluslararası bir diploma veriyor olması,
• IB diplomasının uluslararası geçerliliği ve yurt dışında en iyi üniversitelerde öncelikli kabulü,
• IB mezunlarının edindikleri kazanımlarla öne çıkmaları sonucu üniversite eğitimi ve sonrasında toplumda ayrıcalıklı bireyler olarak yer almaları,
• Öğrenciye zamanı en iyi şekilde kullanmayı, en uygun yöntemlerle çalışmayı öğretmesi,
• Öğrenciyi akademik dürüstlük konusunda bilinçlendirmesi,
• Öğrencinin düz yazı, makale ve denemeler yazarak yazma yeteneğinin gelişmesini sağlaması,
• IB programında yer alan öğretmenlerin süregelen hizmet içi eğitimler sayesinde bu kazanımlarını diğer sınıf seviyelerine de aktarmaları sonucu bu kazanımların tüm okula yaygınlaşması, bu programın avantajları olarak sıralayabiliriz.

IB Diploma Programı, yukarıda sayılan avantajların dışında akademik dürüstlük ilkesi ile çok yönlü, araştırmayı seven, meraklı, yaratıcı, sorumluluk sahibi ve belki de her şeyden önemlisi, okuyan-yazan insanlar yetiştirilmesini sağlamaktadır.

Özellikle çalışma alışkanlığı olan ve performansı yüksek öğrencilerin mutlaka tercih etmesi veya değerlendirmesi gereken bir program olan IBDP, sadece “Yurt dışında öğrenim görmek isteyen öğrencilerin seçeceği bir programdır.” saptaması çok doğru değildir. Lise 2 ve lise 3. sınıflarda bu programı alan öğrenciler, son sınıfta ülkemizdeki üniversite sınavları için de hazırlık yapabilirler.

International Baccalaureate Programı’nın Amacı

1. Dersler ile ilgili gerekli bütün bilgilerin edinilmesi ve gerekli becerilerin sağlanması.
2. Öğrenciye zamanı kullanma ve çalışma teknikleri hakkında bilgi ve beceri sağlanması.
3. Araştırmacı ruhunun öğrenciye kazandırılması.
4. Öğrenciye kendini ifade edebilecek ve düşüncelerini kanıtlayabilecek nitelikte yazlar yazmasının öğretilmesi.
5. Öğrenciye düşünme süreçlerinin öğretilmesi.
6. Öğrencinin toplumsal bilincinin yükseltilerek faydalı bireyler olması.

Ders Programı :

Diploma adayı, altı grubun her birinden, sunulan seçenekler dahilinde bir ders seçmek zorundadır. Türkiye´de, Anadil ve Sosyal Bilimler dersleri Türkçe, diğer dersler ise İngilizce olarak uygulanır.

1. Grup : Dil A1 - Öğrencinin en başarılı olduğu dilde, genellikle de anadilinde olmak üzere edebiyat çalışmaları yapılır.
2. Grup: Dil A2 - İkinci bir dilde çok yetkin öğrencilerle işlenen dil ve edebiyat dersi.
3. Grup: Bireyler ve Toplumlar -İşletme ve Yönetim, Ekonomi, ITGS, Felsefe ve Psikoloji.
4. Grup: Doğa Bilimleri - Biyoloji, Kimya, Fizik.
5. Grup: Matematik - Matematik (İleri Düzey), Matematiksel Yöntemler (Standart Düzey).
6. Grup: Seçmeliler - Öğrenciler ilk beş gruptan herhangi bir dersi seçebilecekleri gibi, okul müfredat programına göre özel onay almış bir ders de seçebilirler.

IB programı, 6 ders alanı, bir bitirme tezi, ve yaratıcılık, etkinlik, hizmet zorunluluklarını içeren iki yıllık bir programdır. IB diplomasına aday olan öğrenciler ayrıca Bilgi Kuramı dersini alırlar, 4000 kelimelik bir bitirme tezi hazırlarlar ve yaratıcılık, etkinlik, hizmet çalışmalarını tamamlarlar. IB sınavlarının çoğu kısa cevaplı, uzun cevaplı ve kompozisyon tarzı sorulardan oluşur. İç değerlendirmelerde çoktan seçmeli sorular sorulmaz.

Sadece IB derslerine kaydolmuş olan öğrenciler IB sınavlarına girebilirler ve IB kredisi alabilirler. IB sınavları uluslararası sınav hazırlama paneli tarafından geliştirilir ve değerlendirilir. Sınavlar yerel olarak verilir ve değerlendirilmek üzere Wales’de bulunan IB Organizasyonu sınav merkezine gönderilir. Başarılı olan IB programı öğrencileri programın tümünü kapsayan bir IB diploması ya da tek tek alınan IB dersleri için IB sertifikası alırlar.

ÜNİVERSİTEYE GEÇİŞ

IB Puan gerekliliği üniversiteden üniversiteye değişiklik göstermekte olup 32-40 arasında bir skor gerekmektedir. İlaveten yalnızca total skoru tutturmanın yanı sıra belli bölümler ve okullar için High Level ve Standard Level dersler için de belirli koşullar aranmaktadır.
Örneğin; King’s College London Üniversitesi, İşletme programı için şu koşullar aranmaktadır:
35 Total Skor ve minimum 766 high level alınan derslerden alınması gerekiyor ve ayrıca en az bir dersin sosyal bilimler derslerinden olması gerekmektedir. Örneğin İngiltere’nin en iyi mühendislik okullarından Imperial College London Mühendislik bölümü için ise şu koşullar aranmaktadır:

38 Total Skor ve minimum 66 high level Fizik ve Matematik derslerinin alınması gerekiyor.

IB Diploma programında not sistemi nasıldır?

Diploma Programındaki dersler yedili skala üzerinden notlanır.

7=Mükemmel
6=Çok İyi
5=İyi
4=Yeterli
3=Orta
2=Yetersiz
1=Çok Yetersiz

IB Diploması almak için diploma puanının en az 24 olması gerekmektedir. Öğrencinin Bilgi Kuramı ve Tez çalışmaları için ödül olarak en fazla +3 puan verilebilir. En yüksek diploma notu 45'tir.

Türkiye’de hangi okullar IB Diploma Programı sunmaktadır?

Türkiye’de birçok özel lise IB Diploması vermektedir. Şu anda 39 tane özel lise IB eğitimi vermektedir. Bunların arasında KOÇ Lisesi, TED Kolejleri, Doğa Kolejleri, Ahmet Ulusoy Lisesi, Özel Bilkent Lisesi, Özel Eyüpoğlu Lisesi, Tarsus Amerikan Koleji, İzmir Amerikan Koleji, Enka Okulları, Özel Yüce Okulları, Üsküdar Amerikan Koleji, Özel Arı Okulları bulunmaktadır.

Türkiye'deki üniversitelere giriş politikalarında IB diplomasının yeri nedir?

IB diploması ile MEB lise diplomasının denkliği henüz tanınmamıştır; dolayısıyla Türkiye'deki bütün IB okulları bu programı ek bir program olarak okutmaktadırlar. Hem lise hem de IB diplomasına sahip olan öğrenciler, ÖSYM tarafından yapılan üniversite giriş sınavlarını almak durumundadır. Türkiye'deki üniversite giriş sınavlarında, lise diploması sonuçları dikkate alınmaktadır. Bununla birlikte, IB diplomasına sahip olan öğrenciler üniversiteye girdikten sonra burslar alabilmekte, IB boyunca aldıkları derslerden muaf tutulabilmektedirler. IB diploma sahibi olan öğrencilerin, üniversite giriş sınavlarına girmeksizin üniversitelere kabulü konusunda ilgili kurumlarla yapılan görüşmeler olumlu bir şekilde devam etmektedir.

Türkiye'deki bazı özel üniversiteler (Sabancı Üniversitesi, Doğuş Üniversitesi, Bilgi Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Başkent Üniversitesi) IB Diploma notu başarısına göre farklı oranlarda burs vermektedirler. Ayrıca Bilkent Üniversitesi, IB diplomasına sahip olan öğrencilere üniversite sınavında barajı aşan öğrencileri üniversiteye kabul etmekte ve istediği bölümü okuma hakkını tanımaktadır.

IB öğrencilerin değerlendirilme koşulları nasıldır?

IB programında değerlendirme iç ve dış değerlendirme olmak üzere ikiye ayrılır. İç değerlendirme her bir IB dersi için okuldaki IB öğretmeni tarafından yapılan değerlendirmedir. Yapılan iç değerlendirme sonuçları IBO' ya gönderilir ve IBO tarafından denetlenir. Bu iç değerlendirmeler genellikle değerlendirmenin %20-40'lık kısmını oluşturmaktadır. Dış değerlendirmeden kastedilen ise 12. sınıfın mayıs ayında IBO tarafından gönderilen sınavlardır. Bu sınavlar her bir dersin aynı gün ve saatlerde bütün IBDP okullarıyla aynı anda ve aynı biçimde yapılan ortak sınavlarıdır. Bu dış değerlendirmelerde sınav soruları ve cevap kağıtları, standartlığın sağlanması için IBO tarafından gönderilmektedir. Sınav sonrasında cevap kağıtları titizlikle IBO'ya postalanır ve IBO tarafından sınavlar değerlendirir ve sınav sonuçları IB koordinatörlüğüne gönderilir. IBDP'nin bitirme koşullarından olan Bitirme Tezi, Bilgi Kuramı dersi, Yaratıcılık-Hareket-Hizmet aktiviteleri için herhangi bir yazılı sınav bulunmamaktadır. Bu üç temel etkinliğin IBO tarafından çok kesin ve net olarak belirlenmiş başarma kriterleri vardır.